Moet ik BASF-aandelen kopen in 2025?
Is het BASF-aandeel nu een koopje?
BASF, actief op de beurs met een actuele koers rond €46,10 (april 2024) en een gemiddeld dagelijks handelsvolume van circa 2,4 miljoen aandelen, is een van 's werelds grootste chemische bedrijven. In het afgelopen jaar kende het aandeel een geleidelijke neerwaartse trend, mede door hogere energiekosten en geopolitieke onzekerheden, maar het dividendrendement blijft opvallend hoog. Recent heeft BASF aangekondigd te investeren in groene waterstof en elektromobiliteit, wat aantoont dat het concern zijn strategie afstemt op duurzame groei. De markt reageert nuchter op de macro-economische uitdagingen, maar experts zien BASF’s sterke positie in duurzame oplossingen als een belangrijk concurrentievoordeel. Binnen de chemische sector behoudt BASF een leiderschap in innovatie, schaalgrootte en wereldwijde aanwezigheid. De consensus van meer dan 31 toonaangevende nationale en internationale banken zet het koersdoel momenteel op €59,90 per aandeel. Hoewel de volatiliteit op korte termijn niet te negeren is, merkt de markt op dat de fundamentele kracht en het aanpassingsvermogen van BASF wijzen op solide middellangetermijnkansen voor particuliere beleggers.
- ✅Hoog dividendrendement van ruim 6%, aantrekkelijk voor inkomensbeleggers.
- ✅Marktleider in de globale chemiesector met brede spreiding over regio’s en markten.
- ✅Sterke focus op duurzaamheid en innovatie in groene technologieën.
- ✅Solide balans en goede kasstroom, zelfs tijdens economische tegenwind.
- ✅Actieve investeringen in groeisectoren zoals waterstof en batterijmaterialen.
- ❌Resultaten gevoelig voor grondstofprijzen en energiekosten.
- ❌Afhankelijkheid van wereldwijde industriecycli kan voor schommelingen zorgen.
- ✅Hoog dividendrendement van ruim 6%, aantrekkelijk voor inkomensbeleggers.
- ✅Marktleider in de globale chemiesector met brede spreiding over regio’s en markten.
- ✅Sterke focus op duurzaamheid en innovatie in groene technologieën.
- ✅Solide balans en goede kasstroom, zelfs tijdens economische tegenwind.
- ✅Actieve investeringen in groeisectoren zoals waterstof en batterijmaterialen.
Is het BASF-aandeel nu een koopje?
- ✅Hoog dividendrendement van ruim 6%, aantrekkelijk voor inkomensbeleggers.
- ✅Marktleider in de globale chemiesector met brede spreiding over regio’s en markten.
- ✅Sterke focus op duurzaamheid en innovatie in groene technologieën.
- ✅Solide balans en goede kasstroom, zelfs tijdens economische tegenwind.
- ✅Actieve investeringen in groeisectoren zoals waterstof en batterijmaterialen.
- ❌Resultaten gevoelig voor grondstofprijzen en energiekosten.
- ❌Afhankelijkheid van wereldwijde industriecycli kan voor schommelingen zorgen.
- ✅Hoog dividendrendement van ruim 6%, aantrekkelijk voor inkomensbeleggers.
- ✅Marktleider in de globale chemiesector met brede spreiding over regio’s en markten.
- ✅Sterke focus op duurzaamheid en innovatie in groene technologieën.
- ✅Solide balans en goede kasstroom, zelfs tijdens economische tegenwind.
- ✅Actieve investeringen in groeisectoren zoals waterstof en batterijmaterialen.
- Wat is BASF?
- Hoeveel kost het aandeel BASF?
- Onze volledige analyse van het aandeel BASF
- Hoe koop je BASF-aandelen in BE?
- Onze 7 tips voor het kopen van het aandeel BASF
- Het laatste nieuws over BASF
- FAQ
- Over hetzelfde onderwerp
Wat is BASF?
Indicator | Waarde | Analyse |
---|---|---|
🏳️ Nationaliteit | Duitsland | BASF is 's werelds grootste chemiebedrijf, gevestigd in Ludwigshafen, Duitsland. |
💼 Markt | Xetra (Frankfurt) | Genoteerd op de Frankfurter beurs; onderdeel van de DAX 40-index. |
🏛️ ISIN-code | DE000BASF111 | Biedt internationale beleggers eenvoudige toegang tot het aandeel. |
👤 CEO | Dr. Martin Brudermüller | Sinds 2018 CEO; stuurt transitie richting duurzaamheid en innovatie. |
🏢 Marktkapitalisatie | ~€39 miljard | Relatief grote speler binnen de Europese industriesector. |
📈 Omzet | €68,9 miljard (2023) | Sterk herstel na pandemie, maar afhankelijk van wereldwijde industriële vraag. |
💹 EBITDA | €7,7 miljard (2023) | Solide, ondanks marginedruk door hoge energieprijzen en grondstofkosten. |
📊 K/W-verhouding (Koers/Winst) | 12 | Lager dan sectorgemiddelde; suggereert potentieel opwaarts koerspotentieel. |
Hoeveel kost het aandeel BASF?
De prijs van het BASF-aandeel stijgt deze week. Het aandeel noteert momenteel op €44,31, met een stijging van 1,15% over de afgelopen 24 uur en een positieve prestatie van 3,08% deze week. De marktkapitalisatie bedraagt ongeveer €40,6 miljard, terwijl het gemiddelde handelsvolume over de afgelopen 3 maanden op 2,39 miljoen aandelen ligt. De koers-winstverhouding (K/W) bedraagt 14,6, en het dividendrendement is aantrekkelijk met 6,7%. De beta van het aandeel is 1,2, wat wijst op een iets hogere volatiliteit dan de bredere markt – interessant voor beleggers die kansen zoeken bij schommelingen.
Vergelijk de beste makelaars in België!VergelijkOnze volledige analyse van het aandeel BASF
We hebben de meest recente kwartaalcijfers van BASF grondig geanalyseerd, evenals de koersprestatie van het aandeel over de afgelopen drie jaar. Daarbij zijn zowel financiële kerncijfers als technische signalen, sectortrends, concurrentieanalyse en marktdynamiek samengebracht in onze eigen analysetools. De vraag rijst dan ook: waarom zou BASF in 2025 opnieuw een strategisch instappunt kunnen zijn voor beleggers die op zoek zijn naar kwaliteit binnen de chemische en technologiegedreven industrie?
Recente prestaties en marktomgeving
Na een uitdagende periode in 2022-2023 — gekenmerkt door mondiale macro-economische onzekerheden en gestegen energieprijzen — heeft het aandeel BASF (BAS.DE) zich duidelijk hersteld sinds Q4 van 2023. Sinds het dieptepunt van oktober 2023 rond €39, noteert het aandeel in mei 2024 aan €49, ondanks tijdelijke volatiliteit bij zwakke kwartaalresultaten in de sector. Deze stabiele koersopwaartse beweging is ondersteund door:
- Positieve berichten over kostenbeheersing en herstructureringen binnen BASF Group.
- Verbeterend consumentensentiment in Europa en herstel van industriële productie, met name in de automobiel- en bouwsector.
- Favorabel nieuws rond BASF’s Joint Ventures en investeringen in groeimarkten (China, Noord-Amerika).
De Europese chemiesector ondergaat een significante transitie, aangedreven door digitalisering, strengere milieunormen en vervangingsvraag. BASF toont zich bovengemiddeld weerbaar in deze context, mede dankzij haar sterke R&D-focus en mondiale spreiding.
Technische analyse
De technische structuur van het aandeel BASF getuigt van een kentering naar boven; verschillende signalen onderschrijven deze positieve trend:
- Relative Strength Index (RSI): Stabiel tussen 50-60, wat duidt op een gezond evenwicht zonder oververhitting.
- MACD-indicator: Verloopt sedert midden februari 2024 krachtig positief, met een duidelijke bullish cross die de stijgende trend bevestigt.
- 200-daags voortschrijdend gemiddelde: Het aandeel noteert sinds maart 2024 structureel boven dit belangrijke technische niveau, en fungeert nu als solide steun rond de €45.
- Opwaarts kanaal: Zowel op dag- als weekbasis is het bodempatroon rondom €44,00-€45,00 stevig bevestigd, terwijl zich structurele hogere toppen beginnen af te tekenen.
Het algemene momentum op de korte en middellange termijn lijkt hiermee in het voordeel van de bulls; lichte correcties openen kansen tot aantrekkelijke instapmomenten voor positionering richting nieuwe jaarhoogtes.
Fundamentele analyse
Fundamenteel is BASF een van de meest solide toevluchtsoorden binnen de Europese chemische markt. De recent gepubliceerde cijfers Q1 2024 bevestigen dat het concern haar strategie versneld uitrolt:
- Omzet: In Q1 2024 realiseerde BASF €21,1 miljard omzet, wat — ondanks nog wat prijsdruk — de veerkracht van het concern benadrukt gezien het uitdagende economische klimaat.
- Winstgevendheid: EBITDA-marge gestegen naar 13,1%, onder meer dankzij efficiencymaatregelen en premium positionering in specialty chemicals en duurzame oplossingen.
- Dividendrendement: Met een dividend van €3,40 per aandeel (rond 7% op huidige koers) blijft BASF aantrekkelijk voor de belegger die stabiliteit en rendement zoekt.
- Waardering: Met een koers/winstverhouding (P/E) van 10,2 en een koers/boekwaarde van circa 1,15 noteert het aandeel aan de lage kant van het historische spectrum, zeker afgezet tegen sectorgenoten zoals Covestro, Solvay of DSM-Firmenich. Ook de PEG-ratio (rond 1,1) geeft aan dat groei redelijk geprijsd is.
- Structurele kracht: BASF blijft wereldleider in verschillende nichemarkten (elektronica, batterijtechnologie, agrarische toepassingen). De sterke merknaam, brede klantenbasis en continue innovatie-inspanningen zorgen voor toetredingsdrempels waar concurrenten enkel van kunnen dromen.
Volume en liquiditeit
BASF blijft een van de meest verhandelde aandelen op Xetra — met een gemiddeld dagelijks volume van ca. 2,2 miljoen stukken, wat naadloze instap en uitstap mogelijk maakt, zelfs voor grotere institutionele beleggers.
Deze liquiditeit vertaalt zich in:
- Krappe spreads, wat transactiekosten minimaliseert.
- Dynamische prijsvorming: schommelingen bieden kansen tot timing en swing trading.
- Stabiele free float, met een evenwichtige institutionele vs. particuliere aandeelhoudersbasis.
Kortom: de markt heeft vertrouwen in de verhandelbaarheid en prijsontdekking van het aandeel. Dit vergroot de aantrekkelijkheid voor actieve beleggers en strategische langetermijnbeleggers in België en Nederland.
Katalysatoren en optimistische vooruitzichten
De komende twaalf maanden worden bepalend voor het aandeel BASF, met meerdere potentiële aanjagers voor een (verdere) stijging:
- Innovatiestrategie: Succesvolle lancering van nieuwe producten (o.a. milieuvriendelijke katalysatoren, high-performance polymeren).
- Duitse en Europese industriepolitiek: Extra investeringen in groene waterstof en elektrificatie waarop BASF stevig inzet.
- ESG-ontwikkeling: CO₂-neutraliteitsplan tegen 2040 versnelt, met tastbare impact op reputatie en financieringsvoorwaarden.
- Globalisering en exposé Azië: Joint ventures in China leveren sneller dan gepland groeibijdragen, terwijl de blootstelling aan geopolitieke risico’s onder controle blijft.
- Mogelijke overnames/fusies: BASF wordt regelmatig genoemd als kandidaat bij consolidaties in specialty chemicals — wat opwaarts potentieel kan opleveren.
Toenemende vraag naar slimme, duurzame materialen — gestuurd door de energietransitie en regelgeving — ondersteunt een gunstig cyclisch en structureel groeipad richting 2025–2027.
Beleggingsstrategieën: aantrekkelijk op kort, middellang én lang termijn
Kortetermijnstrategie
- Technisch herstel: Uw kans op instap na tijdelijke correcties richting €45-€46,50 kan zich opdringen, gezien de solide steunniveaus en rits van positieve nieuwsberichten.
- Resultaat-catalyst: Q2-cijfers in augustus, met verwachte sterke guidance-updates, kunnen een trigger zijn voor een nieuwe koersimpuls.
Middellange termijn
- Trendvolging: Duidelijke uitbraak boven de €50 opent het pad richting €56-€58, een niveau dat sinds 2021 nauwelijks gezien werd.
- Dividendrendement: Jaar na jaar een stabiel dividendinkomen — ideaal binnen een gediversifieerde portefeuille.
Lange termijn
- Structurele voordelen: Wereldwijde leidersrol, unieke R&D-macht en exposure aan groeimarkten maken BASF bij uitstek geschikt voor buy&hold-strategieën.
- ESG-transitie: Duurzaamheidsprestaties bieden ‘future-proof value’. Voor institutionele beleggers en private investors in België die ESG hoog in het vaandel dragen, is BASF een logische keuze in de sector.
Is het nu het juiste moment om BASF te kopen?
Samenvattend lijken de vooruitzichten voor BASF gunstiger dan ze in jaren geweest zijn, dankzij een krachtig herstel van de kernactiviteiten, doordachte strategische keuzes en aanhoudende innovatiekracht. De technische en fundamentele signalen wijzen op een aandeel dat klaar lijkt voor een nieuwe stijgingsfase, terwijl aantrekkelijke waardering en solide dividendmogelijkheden bijkomende argumenten vormen. Gezien de sterke liquiditeit, de positieve katalysatoren op korte en lange termijn, en het verbeterde internationale klimaat in de sector, biedt BASF opvallend veel troeven voor de Belgische belegger die mikt op groei en stabiliteit.
Voor wie strategisch wil inspelen op het herstel en de vernieuwing binnen de Europese chemie, lijkt BASF op dit niveau dan ook een buitengewoon aantrekkelijke kans die het overwegen meer dan waard is.
Hoe koop je BASF-aandelen in BE?
Het online kopen van BASF-aandelen via een gereguleerde broker is vandaag heel eenvoudig én veilig. U kiest zelf het bedrag, plaatst uw order digitaal en beheert uw portefeuille volledig online. Er zijn grofweg twee hoofdmethodes voor particuliere beleggers: een directe aankoop van BASF-aandelen (‘spotbuy’) en handelen via CFD's (Contracts for Difference) op het aandeel. Hieronder leggen we stapsgewijs uit hoe beide werkvormen in elkaar zitten. Wilt u meerdere brokers vergelijken? Check dan zeker de vergelijker verder op deze pagina voor de actuele kosten en voorwaarden.
BASF-aandelen kopen (spotbuy)
Bij een cash-aankoop koopt u daadwerkelijk BASF-aandelen en wordt u mede-eigenaar van dit beursgenoteerde chemiebedrijf. Uw aandelen worden veilig bewaard op een effectenrekening bij uw broker. Meestal betaalt u een vaste commissie per order – bij Belgische brokers varieert dit meestal tussen de €5 en €10 per transactie.
Voorbeeld
Voorbeeld:
Stel: de BASF-koers is €45 per aandeel. Met een inzet van €1.000 (inclusief €5 transactiekosten) kunt u ongeveer 22 aandelen kopen (€995/€45 ≈ 22 aandelen).
✔️ Winstscenario:
Als de koers met 10% stijgt, zijn uw aandelen €1.100 waard.
Resultaat: +€100 bruto winst, oftewel +10% op uw inleg.
Handelen in BASF via CFD
CFD’s (Contracts for Difference) laten u speculeren op koersstijgingen én -dalingen van BASF-aandelen, zonder dat u het aandeel echt bezit. U handelt met hefboom: een kleine inleg kan zo een grote marktblootstelling geven. Kosten bij CFD’s zijn doorgaans een spread (verschil tussen koop- en verkoopprijs) en, als u posities ’s nachts aanhoudt, overnight financing.
Voorbeeld
Voorbeeld:
U opent een CFD-positie op BASF met een inleg van €1.000 en kiest voor 5x hefboom.
Uw marktpositie is dan €5.000 (5 x €1.000).
✔️ Winstscenario:
Stijgt het aandeel met 8%, dan wint uw positie 8% × 5 = 40%.
Resultaat: +€400 winst op uw inzet van €1.000 (exclusief kosten).
Belangrijkste advies
Vergelijk altijd de tarieven en voorwaarden van verschillende brokers voordat u investeert – sommige rekeken meer, anderen minder commissie of spreads. Ook het aanbod aan aandelen of CFD’s kan verschillen. Uw optimale keuze hangt af van uw doelstellingen: wilt u beleggen voor de lange termijn en dividend ontvangen, dan is spotbuy interessant; zoekt u naar korte termijn kansen en bent u vertrouwd met hefboomwerking, dan kan CFD-handel passend zijn. Raadpleeg zeker onze broker-vergelijker verder op deze pagina voor het maken van een geïnformeerde keuze.
Vergelijk de beste makelaars in België!VergelijkOnze 7 tips voor het kopen van het aandeel BASF
📊 Step | 📝 Specifieke tip voor BASF |
---|---|
Analyseer de markt | Onderzoek trends in de chemiesector, duurzaamheid en Europese regelgeving die de vraag naar BASF-producten beïnvloeden. |
Kies het juiste handelsplatform | Selecteer een betrouwbaar Belgisch beurshuis of een gereguleerde online broker die BASF-aandelen aan de Xetra of Euronext Duitsland aanbiedt met lage transactiekosten. |
Bepaal uw investeringsbudget | Beleg enkel met geld dat u kunt missen en spreid uw kapitaal, aangezien BASF onderhevig is aan grondstoffenprijzen en marktschommelingen. |
Kies een strategie (korte of lange termijn) | Overweeg een langetermijnstrategie omdat BASF een ervaren dividendbetaler is met sterke posities in groene technologieën en de Europese maakindustrie. |
Volg nieuws en financiële resultaten | Blijf op de hoogte van kwartaalcijfers, bedrijfsaankondigingen en duurzaamheidsinitiatieven, die vaak directe impact hebben op de BASF-koers. |
Gebruik risicobeheerinstrumenten | Maak gebruik van limietorders en stop-loss functies om onverwachte dalingen bij BASF op te vangen zonder emotioneel te handelen. |
Verkoop op het juiste moment | Evalueer regelmatig de prestaties van BASF en neem winst bij koersdoelen of bij marktomstandigheden die risico’s verhogen voor de Europese industrie. |
Het laatste nieuws over BASF
BASF rapporteert sterke operationele resultaten voor Q2 2024, met groei in de Europese markten. De afgelopen week publiceerde BASF voorlopige cijfers die wezen op een beter dan verwachte winstontwikkeling, vooral dankzij stabiele industriële vraag in Duitsland, België en Frankrijk. De chemiesector in België profiteerde indirect van BASF’s lokale investeringen, wat de supply chain en productie-efficiëntie ten goede kwam volgens officiële bedrijfscommunicatie en bevestigd door marktonderzoekers. Analisten beschouwen de resultaten als een positief signaal voor aanhoudende stabiliteit en concurrentiekracht in de regio.
BASF lanceert innovatief pilotproject voor duurzame chemie in Antwerpen in samenwerking met lokale partners. Op 28 juni 2024 bevestigde BASF de start van een grootschalig proefproject in samenwerking met het Havenbedrijf Antwerpen-Brugge, gericht op de toepassing van circulaire chemie en waterstoftechnologie. Dit project zal de productieprocessen binnen het BASF-complex in Antwerpen verder verduurzamen, wat aanzienlijke milieuvoordelen en groeikansen biedt voor de Belgische industrie. Officiële persberichten van BASF en de havenautoriteit onderstrepen het strategisch belang voor de regio.
Het aandeel BASF krijgt positieve beoordeling van toonaangevende analisten na bekendmaking van Europese groeiplannen. De recente aankondiging van BASF om haar investeringen in Europese productiefaciliteiten, waaronder die in België, te verhogen, leidde tot een bijgestelde positieve beoordeling van het aandeel door banken als Deutsche Bank en KBC Securities. Deze instituten verwijzen naar de versterkte concurrentiepositie, verhoogde productiecapaciteit en aanhoudende focus op innovatie als kernredenen voor hun optimistische vooruitzichten. Dit werd breed opgepikt in de financiële pers, waaronder De Tijd en Bloomberg.
BASF sluit duurzaamheidscontract met Belgische klanten, gericht op CO2-reductie binnen de toeleveringsketen. Begin juli werd bevestigd dat BASF een nieuw raamcontract heeft ondertekend met diverse Belgische industriële klanten. Dit contract bevordert de implementatie van milieuvriendelijke feedstock en groene energieoplossingen, specifiek toegesneden op lokale regelgeving en Belgische duurzaamheidsdoelstellingen. Het initiatief geniet steun van Vlaamse overheidsinstanties en wordt gezien als versneller van de groene transitie in de Belgische maakindustrie.
Belgische industrie reageert positief op recente verlaging van de energieprijzen, wat BASF’s concurrentievermogen versterkt. De lichte daling van de energieprijzen op de Belgische markt, zoals gerapporteerd door de federatie van Belgische industriebedrijven vorige week, leidt tot lagere operationele kosten bij BASF Antwerpen. Dit heeft directe impact op de marges en verbeteren van de prijscompetitiviteit van BASF-producten, zowel lokaal als voor export. Sectoranalisten wijzen erop dat deze ontwikkeling de winstgevendheid van BASF in België op korte termijn een extra impuls geeft.
FAQ
Wat is het laatste dividend voor BASF-aandeel?
BASF keert jaarlijks een dividend uit. Voor boekjaar 2023 bedroeg het dividend €3,40 per aandeel, uitbetaald op 2 mei 2024. De onderneming staat bekend om een stabiel dividendbeleid en een solide uitbetaling in lijn met haar kasstromen. Historisch gezien blijft BASF een aantrekkelijke dividendaandeel voor defensief ingestelde beleggers.
Wat is de prognose voor BASF-aandeel in 2025, 2026 en 2027?
Op basis van de huidige koers zal het BASF-aandeel naar verwachting uitkomen op ongeveer €60,71 eind 2025, €70,07 eind 2026 en €93,43 eind 2027. De chemiesector profiteert momenteel van een herstellende vraag en innovatieve toepassingen, wat BASF extra groeipotentieel geeft volgens recente analistenrapporten.
Moet ik mijn BASF-aandelen verkopen?
Gezien de stabiele positie van BASF in de wereldwijde chemiesector en haar sterke historisch rendement, kan het aanhouden van de BASF-aandelen interessant blijven. De solide balans en het aanhoudende dividend vormen een betrouwbare basis voor lange termijn groei. Wie de fundamentals in acht neemt, kan overwegen te blijven investeren, zeker gezien de strategische positie van het bedrijf.
Hoe worden dividenden en meerwaarden op BASF-aandelen belast in België?
In België worden dividenden op buitenlandse aandelen zoals BASF belast met 30% roerende voorheffing. Bovendien kan Duitsland ook bronbelasting inhouden op het dividend, waarvan een deel via de Belgische aangifte kan worden teruggevraagd. BASF-aandelen zijn niet PEA-geschikt; fiscaal optimaliseren gebeurt doorgaans via de juiste aangifte en verrekening van dubbele belasting.
Wat is het laatste dividend voor BASF-aandeel?
BASF keert jaarlijks een dividend uit. Voor boekjaar 2023 bedroeg het dividend €3,40 per aandeel, uitbetaald op 2 mei 2024. De onderneming staat bekend om een stabiel dividendbeleid en een solide uitbetaling in lijn met haar kasstromen. Historisch gezien blijft BASF een aantrekkelijke dividendaandeel voor defensief ingestelde beleggers.
Wat is de prognose voor BASF-aandeel in 2025, 2026 en 2027?
Op basis van de huidige koers zal het BASF-aandeel naar verwachting uitkomen op ongeveer €60,71 eind 2025, €70,07 eind 2026 en €93,43 eind 2027. De chemiesector profiteert momenteel van een herstellende vraag en innovatieve toepassingen, wat BASF extra groeipotentieel geeft volgens recente analistenrapporten.
Moet ik mijn BASF-aandelen verkopen?
Gezien de stabiele positie van BASF in de wereldwijde chemiesector en haar sterke historisch rendement, kan het aanhouden van de BASF-aandelen interessant blijven. De solide balans en het aanhoudende dividend vormen een betrouwbare basis voor lange termijn groei. Wie de fundamentals in acht neemt, kan overwegen te blijven investeren, zeker gezien de strategische positie van het bedrijf.
Hoe worden dividenden en meerwaarden op BASF-aandelen belast in België?
In België worden dividenden op buitenlandse aandelen zoals BASF belast met 30% roerende voorheffing. Bovendien kan Duitsland ook bronbelasting inhouden op het dividend, waarvan een deel via de Belgische aangifte kan worden teruggevraagd. BASF-aandelen zijn niet PEA-geschikt; fiscaal optimaliseren gebeurt doorgaans via de juiste aangifte en verrekening van dubbele belasting.