Belasting op pensioensparen: regels en tarieven
geverifieerde informatie
Informatie geverifieerd door Alexandre Desoutter
Onze artikelen zijn geschreven door experts in hun vakgebied (financiën, handel, verzekeringen enz.) wiens handtekeningen u aan het begin en aan het einde van elk artikel zult zien. Ze worden ook vóór elke publicatie systematisch herzien en gecorrigeerd, en regelmatig bijgewerkt.
Ontdek de methodiek
Het belastingregime dat van toepassing is op pensioenspaarplannen in België is van cruciaal belang voor iedereen die zich voorbereidt op een zorgeloos pensioen. Als je deze regels begrijpt, kun je je voordelen maximaliseren en tegelijkertijd aan je fiscale verplichtingen voldoen.
Wat zijn de fiscale gevolgen van je pensioenspaarplan? Hoe beïnvloedt de belasting op 60-jarige leeftijd je spaargeld? En wat zijn de voordelen van het voortzetten van je bijdragen tot je 65e?
Op deze pagina bekijken we de belastingtarieven, de beschikbare belastingverminderingen, de gevolgen van vervroegde opname en strategieën om je pensioensparen te optimaliseren binnen het Belgische fiscale kader.
Belasting op pensioensparen: de belangrijkste punten
- Belastingvoordeel: je kunt een belastingvermindering tot 30 % claimen op de bedragen die je stort op je pensioensparen.
- Eindheffing: het tarief van 8 % wordt toegepast op zowel het kapitaal als het rendement. Dit tarief is 10 % voor langetermijnsparen.
- Speciaal geval : voor polissen die na de leeftijd van 55 worden afgesloten, wordt de voorheffing van 8 % geheven op de tiende verjaardag van de polis
- Tip: als je na je 60e en tot je 65e blijft sparen voor je pensioen, kun je blijven profiteren van de belastingaftrek zonder exitheffing.
- Zelfstandig pensioensparen: VAPZ, POZ en IPT worden anders belast dan pensioensparen.
Belasting op pensioensparen in België
In België biedt pensioensparen aantrekkelijke belastingvoordelen, met premies die elk jaar tot 30 % aftrekbaar zijn. Maar het uitgekeerde kapitaal is ook onderworpen aan bepaalde belastingen.
De premietaks is alleen van toepassing op pensioenspaarcontracten voor zelfstandigen en niet op pensioenspaarverzekeringen of langetermijnsparen.
De vermogensbelasting varieert naargelang het type contract en de uittredingsleeftijd:
- Voor pensioenspaarverzekeringen en pensioenspaarfondsen: een belasting van 8 % wordt geheven op 60-jarige leeftijd
- Voor pensioenspaarverzekeringen en pensioenspaarfondsen: een belasting van 8 % op 60-jarige leeftijd. Voorlangetermijnsparen: een belasting van 10 % op 60-jarige leeftijd
- Voor VAPZ: het kapitaal wordt belast in de vorm van een fictieve lijfrente
- Voor IPT: een belasting van 10 % op het einde van het contract
- Voor POZ: er wordt een belasting van 10 tot 20 % geheven, afhankelijk van de uitstapleeftijd.
Pensioensparen blijft een bijzonder aantrekkelijk contract vanuit fiscaal oogpunt in België. Vergelijk nu de beste polissen!
Vergelijk de beste pensioenspaarcontracten
Hoe wordt pensioensparen belast voor natuurlijke personen?
Deze tabel illustreert de verschillende belastingtarieven die van toepassing zijn op pensioensparen, afhankelijk van de leeftijd waarop de opname gebeurt en de leeftijd waarop de bijdragen beginnen.
| Leeftijd bij opname | Belasting |
|---|---|
| Vóór de leeftijd van 60 (bijdragen gedaan vóór de leeftijd van 55) | 33 % |
| Vóór 60 jaar (bijdragen na 55 jaar) | 33 % |
| Op 65-jarige leeftijd (bijdragen vóór 55 jaar) | 8 % (afgetrokken op 60-jarige leeftijd) |
| Op 65-jarige leeftijd (bijdragen op 55-jarige leeftijd of later) | 8 % (afgetrokken na 10 jaar contract) |
Belasting op pensioensparen bij opname vóór 60 jaar:
In België is de belasting van een vervroegde opname van pensioensparen vóór de leeftijd van 60 jaar onderworpen aan specifieke regels. Dit zijn de belangrijkste punten om rekening mee te houden:
- Vervroegde opname voor bijdragen vóór de leeftijd van 55 jaar: als je bent begonnen met bijdragen aan je pensioensparen vóór de leeftijd van 55 jaar en je doet een vervroegde opname van het kapitaal vóór de leeftijd van 60 jaar, wordt automatisch een belasting van 33 % toegepast op het opgenomen bedrag.
- Vervroegde opname voor bijdragen na de leeftijd van 55: als je begon bij te dragen na de leeftijd van 55, is dezelfde 33 % belasting van toepassing op elke vervroegde opname die wordt gedaan voordat je 10 jaar contract hebt bereikt.
Deze belastingregels zijn bedoeld om vervroegde opname te ontmoedigen en het opbouwen van langetermijnsparen voor pensioen aan te moedigen. Ze zijn er om ervoor te zorgen dat pensioensparen zijn primaire doel dient, namelijk het bieden van financiële ondersteuning tijdens de pensioenjaren. Het is daarom belangrijk om goed na te denken voordat je een vervroegde opname doet, gezien de aanzienlijke fiscale gevolgen. Voor persoonlijk advies en een grondig begrip van je specifieke situatie, is het altijd raadzaam om een belastingadviseur of financieel adviseur te raadplegen.
Belasting op pensioensparen bij opname op 65-jarige leeftijd:
De belasting van pensioensparen in België voor een opname op 65-jarige leeftijd varieert volgens verschillende factoren, waaronder de leeftijd waarop je begon bij te dragen en de looptijd van het contract. Hier zijn de belangrijkste punten om rekening mee te houden:
- Pensioensparen gestart vóór de leeftijd van 55 jaar: als je je pensioensparen bent gestart vóór de leeftijd van 55 jaar, wordt er een gunstige eindbelasting van 8 % geheven op je 60e verjaardag. Stortingen na je 60e geven nog steeds recht op een belastingvermindering tot 30 %, maar deze stortingen zijn niet langer onderworpen aan eindbelasting.
- Beginnen met pensioensparen op 55-jarige leeftijd of later: als je begint met pensioensparen op 55-jarige leeftijd of later, wordt de eindheffing van 8 % over het algemeen geheven na 10 jaar van het contract. Dit betekent dat als je bijvoorbeeld op je 56e begint, je tot je 66e moet wachten om deze eindheffing te betalen.
Hoe wordt een pensioenspaarfonds belast?
De belasting van een pensioenspaarfonds in België volgt dezelfde regels als die voor traditioneel pensioensparen. Dit betekent dat :
- Belastingvermindering: De stortingen in een pensioenspaarfonds genieten van een jaarlijkse belastingvermindering die gelijk is aan die voor pensioenspaarverzekeringen, dus een maximum van 1 310 €.
- Eindbelasting: Er wordt een eindbelasting van 8 % ingehouden op het opgebouwde kapitaal. Deze belasting wordt over het algemeen ingehouden op 60-jarige leeftijd, of na 10 jaar contract als je op 55-jarige leeftijd of later met pensioensparen bent begonnen.
Goed om weten
Voor pensioenspaarfondsen is de belasting op je spaargeld gebaseerd op een hypothetisch rendement van 4,75 % toegepast op betalingen. Elk rendement boven deze schatting is niet belastbaar en vormt dus een extra voordeel.
In het geval van pensioenspaarverzekeringen wordt de uiteindelijke belasting uitsluitend bepaald op basis van uitkeringen met een gegarandeerde rentevoet, waardoor winstdeelname niet belast wordt.
Hoe wordt langetermijnsparen belast?
De belasting van langetermijnsparen in België bestaat uit verschillende elementen:
- Jaarlijkse premietaks: een jaarlijkse taks van 2 % is van toepassing op de premie van langetermijnsparen.
- Uitstapkosten op 60-jarige leeftijd: een uitstapkost van 10 % is van toepassing op het opgebouwde kapitaal op 60-jarige leeftijd, maar alleen als je deze verzekering hebt afgesloten voor je 55e. Als je polis na je 55e werd afgesloten, geldt de uitstapkost 10 jaar nadat de polis werd afgesloten.
- Geen exit taks tussen 60 en 65: het kapitaal opgebouwd tussen je 60ste en 65ste is niet langer onderhevig aan uitstapkosten. Het is dus aantrekkelijk om in deze periode te blijven bijdragen aan uw langetermijnsparen.
Deze belastingregels zijn bedoeld om langetermijnsparen te stimuleren en belastingvoordelen te bieden aan spaarders.
Hoe wordt pensioensparen belast voor zelfstandigen?
Hier is een tabel die de belasting van verschillende soorten pensioensparen voor zelfstandigen vergelijkt:
| Soort belasting | VAPZ | POZ | IPT |
|---|---|---|---|
| RIZIV bijdrage | 3,55 % | 3,55 % | 3,55 % |
| Solidariteitsbijdrage | 0 % à 2 % | 0 % à 2 % | 0 % à 2 % |
| Belasting op 60 | Niet gespecificeerd | 20 % | Niet gespecificeerd |
| Belasting op 65-jarige leeftijd (indien actief) | Niet van toepassing | 10 % | Niet van toepassing |
Fiscaliteit op het VAPZ
De belasting van het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) in België omvat verschillende aspecten:
- RIZIV-bijdrage: er is een RIZIV-inhouding van 3,55 % op het VAPZ.
- Solidariteitsbijdrage: deze varieert tussen 0 % en 2 %.
- Vermogensbelasting: in tegenstelling tot een eenmalige belasting, wordt de vermogensbelasting op het VAPZ niet ineens geheven. In plaats daarvan wordt ze gespreid in de tijd in de vorm van een fictieve annuïteit die aan andere inkomsten wordt toegevoegd.
- Aangifte inkomstenbelasting (PB): je moet een percentage van het ontvangen kapitaal aangeven op je aangifte inkomstenbelasting (PB) voor een bepaald aantal jaren. Dit percentage en de duur zijn afhankelijk van de leeftijd waarop het pensioen wordt uitgekeerd:
- 60 jaar: 3,5 % over 13 jaar
- 61 & 62: 4 % over 13 jaar
- 63 & 64: 4,5 % over 13 jaar
- Vanaf 65 jaar: 5 % over 10 jaar
- Indien actief werkend tot 65 jaar: 4 % langer dan 10 jaar
Deze belastingregels zijn bedoeld om de belastingimpact van het VAPZ over meerdere jaren te spreiden, waardoor de belasting voor zelfstandigen beter beheersbaar wordt.
Fiscaliteit op de IPT
De belasting van de individuele pensioentoezegging (IPT) in België bestaat uit de volgende elementen:
- RIZIV-bijdrage: een RIZIV-bijdrage van 3,55 % wordt toegepast op de IPT.
- Solidariteitsbijdrage: de bijdrage varieert tussen 0 % en 2 %.
- Belasting op pensioenkapitaal:
- Bij pensionering of overlijden: 10 % van het pensioenkapitaal wordt belast als de betaling plaatsvindt na pensionering of overlijden.
- In andere gevallen: 33 % van het pensioenkapitaal wordt belast.
Deze belastingregels zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat IPT-begunstigden een eerlijke bijdrage leveren aan de sociale zekerheid en de belastingdruk, en bieden tegelijkertijd specifieke belastingtarieven afhankelijk van de omstandigheden waarin het pensioenkapitaal wordt uitgekeerd.
Belasting van de POZ
De fiscaliteit van de Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ) in België omvat verschillende elementen:
- RIZIV-bijdrage: er is een RIZIV-bijdrage van 3,55 % op de POZ.
- Solidariteitsbijdrage: deze bijdrage varieert tussen 0 % en 2 %.
- Belasting bij vereffening:
- 20 % als de vereffening plaatsvindt op 60-jarige leeftijd.
- 18 % bij vereffening op 61-jarige leeftijd.
- 16,5 % bij vereffening op 62-jarige leeftijd.
- 10 % bij liquidatie op 65-jarige leeftijd, op voorwaarde dat je effectief actief blijft tot die leeftijd.
Deze tarieven weerspiegelen een progressieve belastingstructuur afhankelijk van de leeftijd waarop de fondsen worden geliquideerd, moedigen aan om actief te blijven tot de pensioengerechtigde leeftijd en zijn bedoeld om de belastingvoordelen van de POZ in evenwicht te brengen.
Hoe kun je de belasting van je pensioensparen optimaliseren?
Om de belasting van je pensioensparen in België te optimaliseren, kun je de volgende strategieën overwegen:
- Langetermijnsparen: als aanvulling op pensioensparen kan langetermijnsparen extra belastingvoordelen bieden en je totale pensioensparen verhogen.
- Blijf pensioensparen tot je 65e: doorgaan met pensioensparen na je 60e tot je 65e is fiscaal voordelig. Hoewel het belast wordt op 60-jarige leeftijd, blijft pensioensparen profiteren van een belastingvermindering op betalingen zonder extra belasting op deze bedragen.
- Vermijd vervroegde aflossing: vermijd het aflossen van je pensioensparen vóór de leeftijd van 60 jaar. Vroegtijdige opname is onderhevig aan hogere belastingtarieven, waardoor de belastingvoordelen van langetermijnsparen afnemen.
Deze methoden kunnen helpen om de belastingvoordelen van je pensioensparen te maximaliseren, waardoor je beschikbare kapitaal bij pensionering toeneemt.
