Wat is de afkoopwaarde van een levensverzekering in België?

Het afkopen van een levensverzekering kan in bepaalde situaties nuttig zijn, vooral als u uw kapitaal nodig heeft om een project of een specifieke, eenmalige behoefte te financieren. Maar in dit geval moet u rekening houden met de afkoopwaarde van uw polis.

Wat is de afkoopwaarde van een levensverzekering en hoe kunt u die achterhalen of berekenen?

Ontdek hoe u de afkoopwaarde van uw verzekeringspolis kunt bepalen en enkele tips over hoe u deze op het beste moment kunt beëindigen om een optimaal kapitaal terug te krijgen.

Wat is de afkoopwaarde van een levensverzekering?

De definitie van de afkoopwaarde van een levensverzekering vertelt ons dat deze overeenkomt met het bedrag dat de verzekeringnemer kan ontvangen wanneer de polis wordt afgekocht.

Wanneer een levensverzekering wordt afgekocht, past de verzekeringsmaatschappij kosten toe bovenop de heffingen van de sociale zekerheid. Deze kosten worden dus afgetrokken van de waarde van het contract om de afkoopwaarde te verkrijgen.

De afkoopwaarde van een levensverzekering ligt niet vast en verandert in de loop der tijd, afhankelijk van een aantal factoren, waaronder:

• Het bedrag van het in de overeenkomst gestorte kapitaal
• De door de verzekerde verrichte betalingen
• De door het contract gegenereerde winst
• De rente
• De kosten van de verzekeraar
• Het type contract

Het is dus niet mogelijk om de exacte afkoopwaarde van uw levensverzekering vooraf te kennen. Uw verzekeraar is echter verplicht u ten minste eenmaal per jaar over deze waarde te informeren.

Vergelijk de beste levensverzekeringen in een paar klikken

Vergelijk

Hoe berekent u de contante waarde van een levensverzekering?

Met de afkoopwaarde weet u precies hoeveel u van uw levensverzekering kunt terugkrijgen. Als uw verzekeraar u dit bedrag niet heeft meegedeeld, kan het met een precieze formule worden berekend.

De berekening van de contante waarde bestaat uit de optelling van de door de verzekeringnemer betaalde premies en de door het contract gegenereerde rente en uit de aftrek van de sociale bijdragen en de kosten van de verzekeraar. De precieze formule is als volgt:

Afkoopwaarde = (betaalde premies + winst) - (kosten verzekeraar + sociale lasten)

Zoals we hieronder zullen zien, zijn de afkoopkosten van levensverzekeringen in België in de meeste gevallen zeer laag of niet bestaand. Hier worden alleen vermogenswinsten belast en het bedrag van de sociale bijdragen is 17,2%.

Wat zijn de kosten voor het afkopen van een levensverzekering?

Wanneer u een levensverzekering afsluit, tekent u een contract met uw verzekeraar. Dit contract garandeert u meestal een bepaald bedrag aan het einde van het contract in het geval van een tak 21-levensverzekering, wat niet het geval is voor tak 23, omdat het kapitaal kan worden beïnvloed door de meer- of minderwaarden van de gedane beleggingen.

Voor de tak 21, komt het bedrag dat u kunt terugkrijgen dus overeen met het bedrag van het gestorte kapitaal plus een gegarandeerd tarief en soms een winstdeel van de verzekeraar.

Maar het is belangrijk te weten dat het aangekondigde bedrag alleen geldig is als u uw levensverzekering ten minste 8 jaar aanhoudt. Als u uw levensverzekering afkoopt, zijn er verschillende kosten die uw afkoopwaarde kunnen beïnvloeden, zoals:

• Roerende voorheffing: deze bedraagt 30% van het rendement berekend over een fictief rendement van 4,75% per jaar.

• Instapkosten: hoewel deze kosten in elk geval verschuldigd zijn, mag u niet vergeten dat ze alleen van toepassing zijn op de eerste premiebetaling van uw levensverzekering. Als u uw polis vroegtijdig afkoopt, zal deze belasting dus zwaarder wegen dan wanneer u wacht tot de polis afloopt.

• Uitstapkosten: dit zijn kosten die door uw verzekeraar in rekening worden gebracht als u uw levensverzekering vóór de vervaldatum afkoopt. Over het algemeen zijn deze kosten degressief. Het is bijvoorbeeld gebruikelijk dat deze kosten 5% bedragen als u het geld in het eerste jaar opneemt en geleidelijk dalen met 1% per jaar totdat ze 0% bedragen na 5 jaar bezit van de polis. Deze uitstapkosten zijn in het begin hoger omdat de verzekeraar uw premies over een langere periode moet beleggen om winstgevend te zijn.

Let wel, sommige spaarverzekeringsovereenkomsten van tak 21 passen ook financiële correcties toe in geval van aanzienlijke marktschommelingen van de rentevoet. Deze bijzonderheid moet uiteraard in het contract worden vermeld.

Bij overlijden van de verzekeringnemer, is de vergoeding voor vervroegde afkoping uiteraard niet van toepassing. Sommige verzekeraars maken ook uitzonderingen wanneer bepaalde projecten het vrijgeven van fondsen vereisen, zoals een aankoop van onroerend goed.

Wat is de belasting op de contante waarde van een levensverzekering?

De belasting op de aflossing van een levensverzekering varieert naar gelang van de looptijd van het contract. Als de afkoop plaatsvindt na een minimale houdperiode van 8 jaar, komt de verzekeringnemer in aanmerking voor een uitkering van € 4.600 voor een alleenstaande en € 9.200 voor een echtpaar.

De hoogte van de belasting is dan afhankelijk van het moment waarop het contract is afgesloten en op deze manier :

Contracten die vóór 27 september 2017 zijn afgesloten, worden op deze manier belast:

• Voor contracten van minder dan 4 jaar: 52,2% op de winst
• Voor contracten van 4 tot 8 jaar: 32,2% op de winst
• Voor contracten van meer dan 8 jaar: 24,7% als het bedrag het bedrag van de vergoeding overschrijdt.

Contracten afgesloten na 27 september 2017 worden op deze manier belast:

• Voor contracten van minder dan 4 jaar: 30% van de winst
• Voor contracten van 4 tot 8 jaar: 30% op de winst
• Voor contracten van meer dan 8 jaar: 24,7% op winst uit uitbetalingen van minder dan € 150.000 en 30% op winst uit uitbetalingen van meer dan € 150.000, van toepassing op bedragen die de uitkering overschrijden.

Wat zijn de alternatieven voor het afkopen van een levensverzekering?

De afkoop van uw levensverzekering kan dus duur zijn en de uitstapkosten kunnen de contante waarde ervan ernstig verminderen. Gelukkig zijn er alternatieven voor afkoop, waarvan de voornaamste de volgende zijn:

• Opschorting van premiebetalingen: Een levensverzekering verplicht u niet tot het betalen van maandelijkse of jaarlijkse premies. Het is dus mogelijk het bedrag van uw betalingen te verlagen of ermee te stoppen. Dit betekent dat u uw polis kunt laten rusten totdat deze afloopt. Deze optie wordt "vermindering" genoemd en brengt geen kosten of fiscale gevolgen met zich mee. De enige verandering is dat het kapitaal of de afkoopwaarde van uw polis iets lager zal zijn dan u had verwacht.

• Een polislening aanvragen: de verzekeringnemer kan ook een polislening krijgen. Deze lening wordt aangevraagd bij de verzekeraar die u het benodigde bedrag leent, in ruil voor rente. Als u er niet in slaagt de polislening voor het einde van het levensverzekeringscontract terug te betalen, wordt het kapitaal van de levensverzekering hiervoor gebruikt.

• De polis verpanden: Een laatste alternatief is het verpanden van uw levensverzekering als onderdeel van een lening. Het is inderdaad mogelijk uw kapitaal in pand te geven om een garantie op een lening te verkrijgen. Hier moet u echter de controle over uw levensverzekering afstaan aan uw kredietinstelling en kunt u niet meer zelf beslissen om de polis af te kopen of de premies te verlagen.

Als u dringend kapitaal nodig heeft, is het beter een van deze oplossingen te overwegen om niet de gevolgen van een opname op de afkoopwaarde te ondervinden. Aarzel niet om uw makelaar of adviseur om advies te vragen over de beste oplossing voor uw situatie.

Hoe vraagt u de afkoop van uw levensverzekering aan?

De afkoopprocedure van een levensverzekering kan op elk gewenst moment worden uitgevoerd, hoewel dit gevolgen heeft voor de afkoopwaarde als uw polis minder dan 8 jaar oud is.

Om dit verzoek in te dienen, moet u simpelweg een schriftelijk verzoek indienen bij uw verzekeraar en ervoor zorgen dat u het ondertekent. De afkoop gaat dus in op de datum waarop het afkoopbewijs of een ander soortgelijk document door de verzekeringnemer voor akkoord is ondertekend. De datum die in aanmerking wordt genomen voor de berekening van de afkoopwaarde van uw contract is dus de datum van het verzoek om afkoop.

Is het mogelijk om gedeeltelijk de waarde van een levensverzekering af te kopen?

De afkoop van een levensverzekering kan geheel of gedeeltelijk zijn, afhankelijk van de vraag of u uw kapitaal geheel of gedeeltelijk wilt terugkrijgen voordat de polis afloopt.

Zo, kunt u met een gedeeltelijke afkoop een deel van het opgebouwde kapitaal opnemen en het andere deel laten staan om winst te genereren. Zo blijft uw polis actief en kunt u er premies in blijven storten. Het kapitaal dat in de polis blijft, behoudt de verworven fiscale voordelen.

Vergeet niet dat de volledige afkoop van een levensverzekering automatisch leidt tot de sluiting van de polis. Dit is een eenmalige opname van het volledige kapitaal en er is geen terugkeer. Als u van gedachten verandert en opnieuw wilt sparen met een levensverzekering, moet u een nieuwe polis openen en nog eens 8 jaar wachten voordat u van de belastingvoordelen kunt profiteren.

Wat de gedeeltelijke terugtrekking van kapitaal uit een levensverzekering betreft, moet er worden opgemerkt dat sommige verzekeraars een minimaal afkoopbedrag opleggen.

Wat zijn de beste levensverzekeringen met contante waarde?

Levensverzekering	Tak	Instapkosten	Beheerskosten	Afkoopcompensatie
AG Safe +	21	1%	Max 0.5% per jaar	1%
AXA Pension Plan Fisc	Gemengd	6%	1% per maand voor sparen en 0,85% tot 1% voor beleggen	1%
Belfius Invest Capital	21	2.50%	0.01% per maand	5%
ING Lifelong Income	23	2%	0.65 tot 1.10%	4.80%
NN Strategy Fiscal	23	0.5% tot 4%	1% per jaar	4.8%
Ethias Boost Invest	23	1%	0.0015 tot 0.003% per dag	1.3%

Bespaar geld door online aanbiedingen te vergelijken:

Vergelijk de beste levensverzekeringen in een paar klikken

Vergelijk

Wanneer kan een levensverzekering worden beëindigd?

Een levensverzekering kan te allen tijde worden beëindigd. Bij afkoop wordt het opgebouwde kapitaal uitgekeerd door de verzekeraar, die niet wacht op de einddatum van de polis. De enige voorwaarde is dat er voldoende reserves in het contract staan.

Echter, het moment van afkoop van uw levensverzekering is belangrijk omdat het duur kan zijn als het te vroeg gebeurt en vanwege de kosten die uw verzekeraar in rekening brengt.

Voordat u de afkoop van uw levensverzekering aanvraagt, moet u de tijd nemen om uw contract zorgvuldig te lezen. Aarzel niet uw verzekeraar om nadere uitleg te vragen over de kosten die in rekening kunnen worden gebracht voor vervroegde afkoop.

Ten slotte, mag niet worden vergeten dat een afkoop van een levensverzekering ook in meer of mindere mate fiscale gevolgen kan hebben.

Hoe lang duurt het om uw levensverzekeringsgeld terug te krijgen?

Een vraag die veel mensen die hun levensverzekering willen afkopen stellen is hoe lang het duurt voordat zij het kapitaal ontvangen. In werkelijkheid verschilt deze periode van verzekeraar tot verzekeraar.

Als u de begunstigde bent van een levensverzekering waarvan de ondertekenaar is overleden, moet u meestal enkele weken tot enkele maanden wachten voordat het kapitaal aan u wordt uitgekeerd. Het is belangrijk rekening te houden met deze soms lange vertraging bij bepaalde verzekeraars, omdat een vertraging in de betaling ingewikkelde situaties kan veroorzaken. Dit geldt met name voor de schuldsaldoverzekering. In dit geval wordt het kapitaal van de verzekering gebruikt om een deel van een hypothecaire lening af te lossen.

In geval van afkoop van een levensverzekering kan de uitkering van het kapitaal en de afkoopwaarde ook enige tijd in beslag nemen. Ook hier is het van essentieel belang om vooraf te weten wat de gemiddelde tijd is die de verzekeraars nodig hebben om bepaalde consequenties voor de financiering van uw project te voorkomen.

Het is belangrijk te begrijpen dat verzekeringsmaatschappijen niet wettelijk verplicht zijn het kapitaal van een levensverzekering binnen een bepaalde termijn uit te betalen.